🌺 خداوند درباره شک و عدم یقین مشرکان به توحید خداوند در ربوبیتش می فرماید: ﴿رَبِّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ٧ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۖ رَبُّكُمۡ وَرَبُّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ٨ بَلۡ هُمۡ فِي شَكّٖ يَلۡعَبُونَ٩﴾ [الدخان: 7-9]
«پروردگار آسمان‌ها و زمین و آنچه در میان آن دو است، اگر شما یقین دارید(7) هیچ معبودی (به حق) جز او نیست، زنده می‌کند و می‌میراند، پروردگار شما و پروردگار پدران نخستین شماست(8) بلکه، آنها در شک اند (و) بازی می‌کنند(9)».
🔹طبری درباره ﴿بَلۡ هُمۡ فِي شَكّٖ يَلۡعَبُونَ﴾ می گوید: «يقول تعالى ذكره ما هم بموقنين بحقيقة ما يقال لهم ويخبرون من هذه الأخبار، يعني بذلك مشركي قريش، ولكنهم في شكّ منه، فهم يلهون بشكهم في الذي يخبرون به من ذلك».
🔸ترجمه: «خداوند که یادش متعالیست می فرماید: آنها به حقیقت آنچه که به آنان گفته می شود و به این خبر هایی که از آن خبر می دهند یقین ندارند، یعنی مشرکان قریش. بلکه آنها نسبت به آن شک دارند و آنچه که از آن خبر می دهند را به بازی و تمسخر گرفته اند».
🗒تفسیر طبری، ج 22 صص 12-13.
🔹قرطبی درباره آیه می گوید: «يَحْتَمِلُ أَنْ يَكُونَ هَذَا الْخِطَابُ مَعَ المعترف بأن الله خلق السموات وَالْأَرْضَ، أَيْ إِنْ كُنْتُمْ مُوقِنِينَ بِهِ فَاعْلَمُوا أَنَّ لَهُ أَنْ يُرْسِلَ الرُّسُلَ، وَيُنْزِلَ الْكُتُبَ. وَيَجُوزُ أَنْ يَكُونَ الْخِطَابُ مَعَ مَنْ لَا يَعْتَرِفُ أَنَّهُ الْخَالِقُ، أَيْ يَنْبَغِي أَنْ يَعْرِفُوا أَنَّهُ الْخَالِقُ، وَأَنَّهُ الَّذِي يُحْيِي وَيُمِيتُ».
🔸ترجمه: «احتمال دارد که این خطاب با کسی باشد که اعتراف داشته باشد به اینکه الله آسمان ها و زمین را خلق کرده است، یعنی اگر شما به او یقین دارید پس بدانید که او رسولان را فرستاده است و کتاب ها را نازل کرده است. و جایز است که خطاب با کسی باشد که اعتراف نمی کند به اینکه اوتعالی خالق است، یعنی شایسته است که بدانند که اوست خالق و اوست کسی که زنده می کند و می میراند».
🔹سپس در ادامه امام قرطبی می گوید: «بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ يَلْعَبُونَ" أَيْ لَيْسُوا عَلَى يَقِينٍ فِيمَا يُظْهِرُونَهُ مِنَ الْإِيمَانِ وَالْإِقْرَارِ فِي قَوْلِهِمْ: إِنَّ اللَّهَ خالقهم، وإنما يَقُولُونَهُ لِتَقْلِيدِ آبَائِهِمْ مِنْ غَيْرِ عِلْمٍ فَهُمْ فِي شَكٍّ. وَإِنْ تَوَهَّمُوا أَنَّهُمْ مُؤْمِنُونَ فَهُمْ يَلْعَبُونَ فِي دِينِهِمْ بِمَا يَعِنُّ لَهُمْ مِنْ غَيْرِ حُجَّةٍ. وَقِيلَ:" يَلْعَبُونَ" يُضِيفُونَ إِلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الِافْتِرَاءَ اسْتِهْزَاءً. وَيُقَالُ لِمَنْ أَعْرَضَ عَنِ الْمَوَاعِظِ: لَاعِبٌ، وَهُوَ كَالصَّبِيِّ الَّذِي يَلْعَبُ فَيَفْعَلُ مَا لَا يَدْرِي عَاقِبَتَهُ».
🔸ترجمه: «"بلکه آنان در شک هستند و بازی می کنند" یعنی بر یقین قرار ندارند نسبت به آنچه که از ایمان و اقرار اظهار می دارند در این سخنشان که الله خالقشان است و تنها از روی تقلید از نیاکانشان آن را می گویند آن هم بدون علم، پس آنان در شک هستند. و اگر هم چنین توهم شود که آنان ایمان دارند (به اینکه الله خالقشان است) پس آنان دینشان را بدون هیچ حجتی، بازیچه قرار داده اند و گفته شده برای استهزاء و مسخره بازی به پیامبر صلی الله علیه وسلم دروغ و افترا می بستند و به کسی که از موعظه ها رویگرانی می کند، لاعب می گویند و مانند کودکی است که بازی می کند و کاری که عاقبتش را نمی داند انجام می دهد».
🗒 تفسیر قرطبی، ج 16 صص 129-130.
#مجاهد_دین
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر