همچنین خداوند می‌فرماید: ﴿فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَلِرَبِّكَ ٱلۡبَنَاتُ وَلَهُمُ ٱلۡبَنُونَ١٤٩ أَمۡ
خَلَقۡنَا ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ إِنَٰثٗا وَهُمۡ شَٰهِدُونَ١٥٠ أَلَآ إِنَّهُم مِّنۡ
إِفۡكِهِمۡ لَيَقُولُونَ١٥١ وَلَدَ ٱللَّهُ وَإِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ١٥٢﴾ [الصافات: 149-152]
«پس (ای پیامبر) از آنان (= مشرکان) بپرس: آیا
دختران از آنِ پروردگارت است، و پسران از آنِ آن‌هاست؟(149) آیا ما فرشتگان را
مؤنث آفریدیم و آن‌ها حاضر بودند؟(150) آگاه باش! بی‌گمان آن‌ها از (روی تهمت و)
دروغ‌گویی‌شان است که می‌گویند:(151) الله (فرزندی) زاده است و یقیناً آن‌ها دروغ‌گو
هستند(152)».
طبری رحمه الله می‌گوید: «وقوله (أَلِرَبِّكَ الْبَنَاتُ
وَلَهُمُ الْبَنُونَ): ذكر أن مشركي قريش كانوا يقولون: الملائكة بنات الله،
وكانوا يعبدونها، فقال الله لنبيه محمد عليه الصلاة والسلام: سلهم، وقل لهم: ألربي
البنات ولكم البنون؟».
ترجمه: «و این فرموده‌اش: {آیا دختران از آن
پروردگارت است و پسران از آن آنان است؟} ذکر کرده که مشرکان قریش می‌گفتند ملائکه
دختران الله هستند و آن‌ها را عبادت می‌کردند پس خداوند به پیامبرش محمد علیه
الصلاة و السلام فرمود: از آنان بپرس و به آنان بگو آیا دختران از آن پروردگارم
است و پسران از آن شماست؟».[1]
همچنین خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن
رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِيٓ إِلَيۡهِ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدُونِ٢٥
وَقَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَلَدٗاۗ سُبۡحَٰنَهُۥۚ بَلۡ عِبَادٞ
مُّكۡرَمُونَ٢٦﴾ [الأنبياء: 25-26]
«و (ما) پیش از تو هیچ پیامبری را نفرستادیم،
مگر آنکه به او وحی کردیم که: إلهی جز من نیست، پس تنها مرا عبادت کنید(25) و
گفتند: (الله) رحمان فرزندی برگزیده است. او منزّه است، بلکه آنان (= فرشتگان)
بندگان گرامی(او) هستند(26)».
طبری رحمه الله در تفسیر
آیه می‌گوید: «يقول تعالى ذكره: وقال هؤلاء
الكافرون بربهم: اتخذ الرحمن ولدا من ملائكته، فقال جلّ ثناؤه استعظاما مما قالوا،
وتبريًّا مما وصفوه به سبحانه، يقول تنزيها له عن ذلك، ما ذلك من صفته (بَلْ
عِبَادٌ مُكْرَمُونَ) يقول: ما الملائكة كما وصفهم به هؤلاء الكافرون من بني آدم،
ولكنهم عباد مكرمون، يقول: أكرمهم الله.
كما حدثنا بشر،
قال: ثنا يزيد، قال: ثنا سعيد، عن قتادة، قوله (وَقَالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمَنُ
وَلَدًا سُبْحَانَهُ بَلْ عِبَادٌ مُكْرَمُونَ) قال: قالت اليهود: إن الله تبارك
وتعالى صاهر الجنّ، فكانت منهم الملائكة، قال الله تبارك وتعالى تكذيبا لهم وردّا
عليهم، (بَلْ عِبَادٌ مُكْرَمُونَ) وإن الملائكة ليس كما قالوا، إنما هم عباد
أكرمهم الله بعبادته.
حدثنا محمد بن عبد
الأعلى، قال: ثنا محمد بن ثور، عن معمر، عن قتادة، وحدثنا الحسن، قال: أخبرنا عبد
الرزاق، قال: أخبرنا معمر، عن قَتادة (وَقَالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمَنُ وَلَدًا)
قالت اليهود وطوائف من الناس: إن الله تبارك وتعالى خاتن إلى الجنّ والملائكة من
الجنّ، قال الله تبارك وتعالى (سُبْحَانَهُ بَلْ عِبَادٌ مُكْرَمُونَ)».
ترجمه: «خداوند متعال می‌گوید: آن‌ها که به پروردگارشان کافر هستند گفتند خداوند رحمن
فرزندی از ملائکه برای خود گرفته است و خداوند که ثنائش بزرگ است، برای نشان‌دادن بزرگ
بودن آنچه که گفتند و تبرئه‌کردن خودش از آنچه او را به آن وصف کردند در تنزیه آن می‌گوید
که چنین چیزی از صفت اوتعالی نیست. {بلکه ملائکه بندگانی گرامی هستند}. می‌گوید: ملائکه آنطوری که آن کافران از بنی آدم وصفش کردند نیستند، بلکه آنان
بندگان گرامی هستند. که خداوند آنان را گرامی داشته است.
چنانکه بشر از یزید از سعید از قتاده آورده دربارۀ این آیه: {و
گفتند: (الله) رحمان فرزندی برگزیده است او منزّه است، بلکه آنان (= فرشتگان)
بندگان گرامی(او) هستند} گفت: یهود گفت: خداوند تبارک و تعالی داماد جنّیان شد و ملائکه از آنان بوجود
آمد. خداوند تبارک و تعالی در تکذیب آنان و رد بر آنان فرمود: {بلکه
ملائکه بندگانی گرامی هستند}، و اینکه ملائکه آنطوری که می‌گویند نیستند، بلکه آنان تنها بندگانی هستند که خداوند
آنان را با عبادتش گرامی‌داشته است.
محمد بن عبد الاعلی از محمد بن ثور از معمر از قتاده روایت کرده، و حسن از عبد
الرزاق از معمر از قتاده روایت کرده که گفت: {و گفتند: (الله) رحمان فرزندی
برگزیده است} یهود و
طوایفی از مردم گفتند خداوند تبارک و تعالی داماد جنیان شد و ملائکه از جن به دنیا
آمده‌اند. خداوند تبارک و تعالی فرمود: {او منزّه است، بلکه آنان (=
فرشتگان) بندگان گرامی(او) هستند}».[1]
و شیخ علوان رحمه الله در تفسیرش می‌گوید: «وَقالُوا مستدلين عليها
نحن نجد في التورية والإنجيل انه قد اتَّخَذَ الرَّحْمنُ الملائكة وعزيرا وعيسى
وَلَداً والولد شريك لأبيه في فعله إذ هو سره وثمرته سُبْحانَهُ وتعالى عن أمثال
هذه الهذيانات الباطلة بَلْ هم عِبادٌ مُكْرَمُونَ عنده محبوبون لديه».
ترجمه: «و مشرکان چنین دلیل آوردند که ما در تورات
و انجیل دیدیم که خداوند رحمان، ملائکه و عزیر و عیسی را فرزند خود گرفته است و
فرزند در فعل پدرش شریک می‌باشد برای اینکه سرّ و ثمرۀ اوست. پاک و متعالی است
خداوند از امثال چنین سخنان بی‌ارزش و باطل، بلکه آن‌ها بندگان گرامی او هستند».[2]
پس اثبات فرزند برای الله اقتضای این را می‌کند که فرزند، عبد و بندۀ الله
نباشد بلکه از جنس و عنصر الله باشد؛ چراکه فرزند از جنس پدر است.
[1]- تفسیر طبری، ج 18 ص 428.
[2]- شيخ علوان (متوفى: 920هـ)، الفواتح الإلهية والمفاتح الغيبية الموضحة
للكلم القرآنية والحكم الفرقانية، ج 1 ص 531.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر